Σύμμαχος του κορονοϊού η γραφειοκρατική ακαμψία*

Όπως εύστοχα επισημαίνει σε πρόσφατο άρθρο της η Tσέλσυ Φόλετ, διευθύντρια έκδοσης του HumanProgress.Org του Ινστιτούτο Cato, η ανθρωπότητα δεν βρισκόταν ποτέ άλλοτε σε τέτοιο υψηλό τεχνολογικό και επιστημονικό επίπεδο, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει εγκαίρως και με το μικρότερο δυνατό κόστος μια πανδημία. Χωρίς υπερβολή, οι επιστήμονες, οι γιατροί, οι εταιρείες και τα ερευνητικά κέντρα ανταλλάσσουν καθημερινά δισεκατομμύρια δεδομένα με ασύλληπτη ταχύτητα για να βρεθεί θεραπεία ή το εμβόλιο κατά του κορονοϊού. Κατά το πλέον απαισιόδοξο σενάριο, υπολογίζεται ότι θα υπάρξει φάρμακο ή/και εμβόλιο το πολύ μεταξύ έξι έως δώδεκα μηνών από σήμερα. Για να καταλάβουμε τη διαφορά της εποχής μας από το πολύ πρόσφατο παρελθόν, ας γνωρίζουμε ενδεικτικά, ότι το εμβόλιο για την πολιομυελίτιδα, όπως επισημαίνει η Φόλετ, χρειάστηκε 48 χρόνια ερευνών για να ανακαλυφθεί το 1954 από τον Τζόνας Σαλκ και το εμβόλιο της γρίπης 26 χρόνια για να χορηγηθεί μαζικά στον πληθυσμό το 1945 μετά τον αφανισμό σχεδόν 20 εκατομμυρίων ανθρώπων από την ισπανική γρίπη το 1918-1919.

Σήμερα όμως, ίσως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που υπάρχουν στην ανακάλυψη φαρμάκων και εμβολίου για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κοροναϊού είναι το άκαμπτο και γραφειοκρατικό πλαίσιο εγκρίσεων που έχουν θεσπίσει για τα φάρμακα οι διάφοροι εθνικοί οργανισμοί, με πρώτο και κύριο τον FDA.

H Κίνα έλυσε το πρόβλημα παρακάμπτοντας απλά τις ποικίλες κρατικές ρυθμίσεις και απαγορεύσεις. Έτσι μέσα στον Ιανουάριο επέτρεψε κακήν κακώς την κυκλοφορία φαρμάκων χωρίς τις απαραίτητες εγκρίσεις αρμόδιων κρατικών οργανισμών. Η Νότια Κορέα, το πιο επιτυχημένο παράδειγμα στην αντιμετώπιση της τρέχουσας πανδημίας, βρέθηκε πανέτοιμη, καθώς ήδη από το 2015 (μετά το φονικό MERS) είχε θεσπίσει ένα ευέλικτο, γρήγορο και αντιγραφειοκρατικό σύστημα άμεσων εγκρίσεων νέων φαρμάκων. Στη Νότια Κορέα επίσης οι ιδιωτικές φαρμακευτικές εταιρείες και ένα σε μεγάλο βαθμό ιδιωτικοποιημένο σύστημα υγείας συνεργάστηκαν αρμονικά με ιδιωτικούς φιλανθρωπικούς οργανισμούς, ενώσεις πολιτών αλλά και τις κρατικές δομές για την αντιμετώπιση του κορονοϊού.

Πριν από τρεις ημέρες ο πρόεδρος Τραμπ με βαριά καρδιά ανακοίνωσε μέτρα που επιτρέπουν την παράκαμψη των διαδικασιών του FDA και την ταχύτερη έγκριση φαρμάκων. Θυμίζω ότι στις ΗΠΑ θεσπίστηκε από το 2018 και ο νόμος"Right to Try Act" που επιτρέπει στους πολίτες να κάνουν χρήση φαρμάκων μη εγκεκριμένων από τον FDA προκειμένου να σώσουν τη ζωή τους.

Συμπέρασμα, είναι θέμα χρόνου η αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού. Όσο λιγότερο γραφειοκρατία και κρατισμός υπάρξει τόσο ταχύτερα θα βρεθεί η λύση.

* Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο της 21ης Μαρτίου 2020