Αλλαγή πορείας*

Θα πρέπει να το πάρουμε απόφαση ότι υπό αυτές τις συνθήκες το χρέος της χώρας δεν είναι βιώσιμο. Δεν είναι βιώσιμο όχι μόνο λόγω του ύψους του αλλά και διότι με αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης και εξ αυτού του λόγου –κυρίως– το πρωτογενές έλλειμμα για το 2013 ενδέχεται να φθάσει και το 190% του ΑΕΠ. Ο χρόνος που χάθηκε με καθυστερήσεις και παλινωδίες δεν είναι δυνατόν να αναπληρωθεί. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές τουλάχιστον για 15 χρόνια.

Ακόμη κι αν η κυβέρνηση θεσπίσει σήμερα όλα τα διαρθρωτικά μέτρα που έχουμε δεσμευτεί να λάβουμε από το 2010, ακόμη κι αν υλοποιήσει όλα εκείνα τα μέτρα που έχουν ήδη αποφασιστεί αλλά φροντίζαμε εν τω μεταξύ να τα ακυρώνουμε με διάφορα κυβερνητικά τερτίπια ή νομοθετικά «παράθυρα» και τότε το πρόβλημα της χώρας δεν λύνεται χωρίς ταυτόχρονη αλλαγή πορείας και νοοτροπίας. Πρέπει να μεταβληθεί το αξιακό πλαίσιο των πολιτών. Να συνειδητοποιήσουμε ότι η παθολογική μας εξάρτηση από το κράτος αναιρεί τις ατομικές μας δυνατότητες και αμβλύνει την ατομική ευθύνη, το φιλότιμο, την εργατικότητα, την αυτοπειθαρχία, τον σεβασμό της αξίας – αρετές που δυστυχώς αμβλύνθηκαν εδώ και δεκαετίες, γεγονός που αποτέλεσε την κύρια αιτία της παρακμής μας.

Αυτό που πρέπει πρωτίστως να γίνει είναι η δραστική μείωση του κράτους, πράγμα που ξεπερνά τις αντοχές της παρούσας κυβέρνησης, των εκπροσώπων των δανειστών μας και του κρατικοδίαιτου επιχειρηματικού και κομματικού κατεστημένου. Ποιος άραγε θα επιδιώξει τη συρρίκνωση του δημοσίου τομέα όταν εκεί βρίσκονται οι πελάτες όλων ανεξαιρέτως των κομμάτων που εκπροσωπούνται σήμερα στο κοινοβούλιο και όταν απ’ αυτόν εξαρτώνται μεγάλες ή μικρές επιχειρήσεις, τύποις ιδιωτικές, κατασκευασμένες όμως για να εξυπηρετούν και για να εξυπηρετούνται από τον μεγάλο υδροκέφαλο δημόσιο τομέα.

Εδώ κινδυνεύσαμε να οδηγηθούμε σε εκλογές εξαιτίας του υποτιθέμενου κλεισίματος της ΕΡΤ που αφορά μόνο 3.000 δημοσίους υπαλλήλους. Πιστεύει κανείς ότι θα υπάρξει ποτέ βούληση για απολύσεις 150.000 ή 200.000; Δεν πειράζει να οδηγηθούν στην ανεργία ακόμη 500.000 εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα. Ήδη από το 2010 έχουν οδηγηθεί χωρίς ν’ ανοίξει μύτη 900.000 και έχουν κλείσει 120.000 επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Οι μισές ελληνικές επιχειρήσεις και πλέον είναι ζημιογόνες. Αυτοί όμως δεν εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο, δεν μας νοιάζει. Τους πελάτες των κομμάτων, τους τροφίμους χιλιάδων άχρηστων δημοσίων φορέων, τους υπεράριθμους, τους επίορκους κ.ο.κ., αυτούς –προς Θεού!– δεν επιτρέπεται να τους αγγίξει κανείς. Να η ιδιότυπη κοινωνική δικαιοσύνη ελληνικής κοπής.

Εξίσου απογοητευτική είναι και η στάση των εκπροσώπων των δανειστών μας, όταν όχι μόνο αποδέχονται –κατ’ ουσίαν– τη διατήρηση του υπερδιογκωμένου δημόσιου τομέα αλλά επιμένουν και στη διατήρηση της υψηλής και άδικης φορολογίας που τον συντηρεί και καταστρέφει τους παραγωγικούς Έλληνες. Η Τρόικα επιχειρεί να εφαρμόσει και στην Ελλάδα μια λανθασμένη δημοσιονομική εξυγίανση αμιγώς κεϋνσιανής εμπνεύσεως, που συνίσταται σε άμεση δημοσιονομική προσαρμογή με μείωση των ελλειμμάτων, η οποία επιτυγχάνεται κυρίως με την αύξηση των φορολογικών εσόδων και όχι με τη μείωση των κρατικών δαπανών. Αλλά έτσι, ακόμη κι αν καταφέρουν να αυξήσουν τα έσοδα –πράγμα για το οποίο αμφιβάλλω– τα ελλείμματα δεν πρόκειται να μειωθούν, απλώς κουκουλώνονται. Με την επιβολή εξοντωτικής φορολογίας όμως σε συνδυασμό με την αδυναμία προώθησης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σε όλους τους τομείς, εξαιτίας, όπως είπαμε, των λυσσαλέων αντιδράσεων των οργανωμένων και βολεμένων φοροφαγάδων του Δημοσίου, καταλήγουμε σε περαιτέρω μείωση του διαθέσιμου λαϊκού εισοδήματος, σε εξόντωση των παραγωγικών Ελλήνων και εν τέλει σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση και σε βεβαία κοινωνική έκρηξη. Υπό την έννοια αυτή, η Τρόικα είναι συνυπεύθυνη για την παρατεταμένη ύφεση, αφού ρίχνει όλο το βάρος της προκειμένου να καλυφθούν τα ελλείμματα στην αύξηση των φόρων και όχι στη μείωση των δαπανών. Και είναι επίσης συνυπεύθυνη με την κυβέρνηση στην μη υλοποίηση των μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών που συμφωνήσαμε ως χώρα με τους δανειστές μας, αφού με τις μέχρι σήμερα έντεχνα διατυπωμένες εκθέσεις της επιτρέπει την εκταμίευση των ποσών που χρειάζεται η κυβέρνηση όχι για να προλάβει να υλοποιήσει μεταρρυθμίσεις αλλά για να κερδίσει χρόνο για την αναβολή τους.

Επαναλαμβάνω, το ζητούμενο είναι η οικονομική ανάκαμψη και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας που θα επιτρέψει την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των διεθνών αγορών στην ελληνική οικονομία. Για να συμβεί κάτι τέτοιο πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η ευθύνη των μεγάλων διαρθρωτικών αποφάσεων και της εφαρμογής τους ανήκει σε μας και όχι στους ξένους δανειστές μας.

Η διαχειρισιμότητα του χρέους μας έχει να κάνει αφενός με το να πάψουμε να σπαταλούμε τα λεφτά που με τον ιδρώτα τους δημιουργούν οι παραγωγικοί Έλληνες και αφετέρου με την επαναλειτουργία της ελληνικής οικονομίας και τον στρατηγικό αναπροσανατολισμό της. Και χωρίς το δεύτερο το πρώτο δεν είναι αρκετό, χωρίς δηλαδή σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης, οι οποίοι θα εξασφαλιστούν με ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις που θα κατοχυρώσουν και θα αυξήσουν συγχρόνως το επενδυτικό αντικείμενο, το χρέος δεν είναι βιώσιμο.

Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι, για όσους λόγους αναφέρθηκαν, χωρίς μια αλλαγή του αξιακού πλαισίου των πολιτών, ώστε αυτοί να εμπιστευτούν τις παραγωγικές δυνάμεις και το πρότυπο του ελεύθερου δρώντα πολίτη και όχι το αναποτελεσματικό, γραφειοκρατικό και διεφθαρμένο κράτος, ακόμη κι αν μια αόρατη δύναμη διέγραφε το σύνολο του ελληνικού χρέους ως διά μαγείας, η ελληνική οικονομία θα είχε τα ίδια χάλια όπως και πριν και θα παρέμενε διεθνώς ελάχιστα ανταγωνιστική.

* Το άρθρο του Τάσου Αβραντίνη δημοσιεύτηκε στις 3/7/2013 στο http://www.capital.gr/News.asp?id=1828274