Κυριακή 13 Ιουλίου 2014

Κύπρος - Ελλάδα: βίοι αντίθετοι στην εκπαίδευση*

Το 2005  είναι έτος-ορόσημο για τα εκπαιδευτικά πράγματα της Κύπρου. Στις 29 Ιουλίου η Κυπριακή Δημοκρατία επέτρεψε τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων ξεκινώντας μια εκπαιδευτική επανάσταση που κύρια επιδίωξή της ήταν να εκμεταλλευτεί η Κύπρος το συγκριτικό πλεονέκτημα που της έχει απλόχερα προσφέρει η ιστορία, τη γεωγραφική της θέση και το περιβάλλον της.
Την ίδια πάνω-κάτω περίοδο στην Ελλάδα το πανεπιστημιακό συνδικαλιστικό-κομματικό κατεστημένο (σε συνεργασία με την εσωκομματική αντιπολίτευση του Γιώργου Παπανδρέου στο ΠΑΣΟΚ) ματαίωναν την αλλαγή του άρθρου 16 του Συντάγματος.

Τι συνέβη στην Ελλάδα είναι λίγο-πολύ γνωστό, αξίζει όμως να μάθει κανείς τι συμβαίνει στην Κύπρο. Σήμερα στην Κύπρο λειτουργούν τρία δημόσια και πέντε ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Τα τρία παλαιότερα ιδιωτικά πανεπιστήμια είναι αναγνωρισμένα ως ομοταγή προς τα ελληνικά Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΕΙ) και όπου να ’ναι θα αναγνωριστούν και τα άλλα δύο. Επιπλέον, οι τίτλοι σπουδών που προσφέρονται από αυτά είναι αναγνωρισμένοι στην Κύπρο και κατ’ επέκταση σε όλα τα κράτη της Ε.Ε.

Τα κυπριακά ιδιωτικά πανεπιστήμια προσφέρουν μια μεγάλη και συνεχώς διευρυνόμενη ποικιλία από προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα. Σήμερα προσφέρονται περισσότερα από 120 διαφορετικά προγράμματα σπουδών σε προπτυχιακό επίπεδο και 92 σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Μάλιστα, πολλά από αυτά τα προγράμματα προσφέρονται και με τη μέθοδο της πολυμορφικής εκπαίδευσης (από απόσταση). Τα δίδακτρα είναι αρκετά προσιτά.

Οι αλλαγές που επέφερε η ίδρυση και λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Κύπρο είναι εν συντομία οι εξής: η Κύπρος έγινε εκπαιδευτικός προορισμός για χιλιάδες ξένους φοιτητές. Μόλις στα δυο μόνο πρώτα χρόνια λειτουργίας των ιδιωτικών πανεπιστημίων οι ξένοι φοιτητές στο νησί αυξήθηκαν κατά 80,6% (από 5.961 σε 10.765). Σήμερα είναι στην Κύπρο φοιτητές από 50 και πλέον χώρες -ακόμη κι από τη μακρινή Μογγολία- και το ποσοστό τους ανέρχεται περίπου στο 30% του συνολικού αριθμού των φοιτητών των ιδιωτικών πανεπιστημίων.

Η Κύπρος επίσης κατάφερε να αντιστρέψει την τάση εκπατρισμού των νέων της για σπουδές σε ξένα πανεπιστήμια. Δημιουργήθηκαν πάνω από 1.500 νέες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων το 65% περίπου είναι επιστημονικού-ερευνητικού χαρακτήρα.

Την επόμενη πενταετία οι επενδύσεις στην εκπαίδευση και στην έρευνα θα συναγωνίζονται τις επενδύσεις στην ενέργεια και στην αφαλάτωση του νερού, ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία δεν προλαβαίνει να υπογράφει διακρατικές συμφωνίες και μνημόνια συνεργασίας που αφορούν πλέον και τον τομέα της εκπαίδευσης. Την προσεχή πενταετία ο αριθμός των ξένων φοιτητών στην Κύπρο αναμένεται να τριπλασιαστεί. Πάνω από 75.000.000 ευρώ είναι σε ετήσια βάση το πρόσθετο κέρδος για την κυπριακή οικονομία από τους 5.000 περίπου ξένους φοιτητές που φοιτούν στα παραπάνω ιδιωτικά πανεπιστήμια και άλλα 150.000.000 ευρώ το όφελος από την παραμονή των Κυπρίων φοιτητών στη χώρα τους.

Ο πληθυσμός της Κύπρου είναι το 1/13 του πληθυσμού της Ελλάδας και η έκτασή της περίπου το 1/21 της έκτασης της Ελλάδας. Με μια απλή αναγωγή στα δικά μας μεγέθη, θα μπορούσε κανείς να αντιληφθεί το τεράστιο όφελος για τη χώρα εάν τολμούσε να καταργήσει το κρατικό μονοπώλιο στην ανώτατη εκπαίδευση. Η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει ελκυστικός εκπαιδευτικός προορισμός για περισσότερους από 100.000 ξένους φοιτητές. Περισσότερες από 10.000 θέσεις διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού και πάνω από 5.000 θέσεις διοικητικού προσωπικού θα δημιουργούνταν. Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος, απλώς να αναφέρουμε ότι σήμερα 1.000 μέλη επιστημονικού προσωπικού έχουν περίπου δύο δημόσια πανεπιστήμια μαζί, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Η λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων και η παρουσία των ξένων φοιτητών θα απέφερε ένα σημαντικό άμεσο έσοδο για την ελληνική οικονομία της τάξης των περίπου 2 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογιστεί η πρόσθετη ωφέλεια της παραμονής χιλιάδων Ελλήνων φοιτητών στην πατρίδα τους, η μείωση της ανεργίας κ.ο.κ.

Για την Ελλάδα, η Κύπρος πέφτει μακριά… Εδώ δυστυχώς ακόμη και σήμερα συνεχίζεται η «σφαγή των αθώων», ο παραλογισμός ενός αντιδραστικού εκπαιδευτικού συστήματος υπό ασφυκτικό κρατικό έλεγχο που οδηγεί δεκάδες χιλιάδες Ελληνες φοιτητές, επιστήμονες, καθηγητές στο εξωτερικό και προκαλεί στις δεκάδες χιλιάδες οικογένειές τους θλίψη και μια τεράστια οικονομική αφαίμαξη.


* Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή της 12ης Ιουλίου 2014 http://www.kathimerini.gr/775947/opinion/epikairothta/politikh/kypros---ellada-vioi-anti8etoi-sthn-ekpaideysh

Οι δύο κανόνες

                              Από τα διδάγματα της ιστορίας μπορούμε να κατανοήσουμε τη σημασία που έχουν τα καλά δημόσια οικονομικά για την...