Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2014

"Η μοιραία τροχοπέδη του κρατισμού"

Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί στον παρακάτω σύνδεσμο να παρακολουθήσει την ομιλία μου στις 6/2/2014 στο Ινστιτούτο Διπλωματίας και Εξωτερικής Πολιτικής με θέμα: "Η μοιραία τροχοπέδη του κρατισμού".
https://www.youtube.com/watch?v=kCXSNfophQU&feature=c4-overview&list=UUAdUAdGroXvngWxuBYSslcA

Τρίτη 4 Φεβρουαρίου 2014

Μην περιμένετε ιδιωτικοποιήσεις από κρατιστές*


Ο Α. Τσίπρας και τα περισσότερα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ (πάντοτε με φωτεινές εξαιρέσεις) ακολουθεί την καταστροφική συνταγή Παπανδρέου - Παπακωνσταντίνου για να κερδίσει τις εκλογές. Ίσως με λίγο μεγαλύτερη αμετροέπεια. Το θράσος της ασχετοσύνης, βλέπετε. Χρησιμοποιεί τον γνωστό μύθο «Λεφτά υπάρχουν» και τις γνωστές απειλές κατά των ξένων επενδυτών δηλώνοντας ότι είναι υπέρ των κρατικών μονοπωλίων και «κρίσιμης στρατηγικής σημασίας οργανισμών για το δημόσιο».
Ό,τι έκανε δηλαδή ο Γ.Α. Παπανδρέου που κινδυνολογούσε για τα δεινά των ιδιωτικοποιήσεων υπεραμυνόμενος του δημόσιου χαρακτήρα των τηλεπικοινωνιών, των λιμένων, της Ολυμπιακής κ.λπ. και απειλούσε τη Deutsche Telecom και την Cosco, τα ίδια κάνει σήμερα και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης με την επιχειρούμενη ιδιωτικοποίηση των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ευτυχώς για τη χώρα ο Γ.Α. Παπανδρέου δεν υπήρξε συνεπής και δεν ακύρωσε εκείνες τις ιδιωτικοποιήσεις.
Τα ίδια φαιδρά επιχειρήματα και τότε και τώρα, υπό τη διακριτική υποστήριξη βεβαίως των πραγματικά ωφελούμενων από τη διατήρηση του status quo συνδικάτων κάθε κλάδου και των κομματικών φίλων τους. Είναι ψιλά γράμματα γι’ αυτούς ο αντίλογος ότι οι ιδιωτικοποιήσεις εκείνες ήταν εξαιρετικά επωφελείς για την οικονομία και τους καταναλωτές. Στον χώρο της σταθερής τηλεφωνίας (όπως και παλαιότερα επί κυβερνήσεως Μητσοτάκη η κινητή τηλεφωνία δόθηκε εξ αρχής σε ιδιωτικές εταιρείες με την αμετακίνητη και γενναία στάση του Στέφανου Μάνου, στην οποία αρχικώς εναντιώνονταν και πολλά στελέχη της τότε κυβέρνησης που διαπνέονταν από ακατάσχετο κρατισμό) ενισχύθηκε ο ανταγωνισμός, δημιουργήθηκαν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, οι τιμές έπεσαν, οι υπηρεσίες αναβαθμίστηκαν και σημαντικές νέες επενδύσεις έγιναν. Στην περίπτωση της Cosco και του Πειραιά παρά την πάσης φύσεως κινδυνολογία και τις περί αντιθέτου προβλέψεις του Γ.Α. Παπανδρέου, οι επενδύσεις που έκανε η Cosco άλλαξαν την εικόνα του, για πρώτη φορά η σταθερά πτωτική για δεκαετίες πορεία της πόλης ανακόπηκε, η διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων τετραπλασιάστηκε (όταν ολοκληρωθεί η νέα επένδυση της Cosco στον Προβλήτα III αναμένεται να δεκαπλασιαστεί) και πλέον ο Πειραιάς κατατάσσεται μεταξύ των μεγαλύτερων λιμένων της Ευρώπης.
Δυστυχώς η κυβέρνηση εμφανίζει ασυγχώρητη ατολμία στην προώθηση ενός προγράμματος σαρωτικών ιδιωτικοποιήσεων και άρσης πλειάδας κανονιστικών ρυθμίσεων που θα άλλαζαν την εικόνα της ελληνικής οικονομίας και θα έθεταν τις βάσεις της ανάπτυξης. Θυμίζω ότι η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ καθυστερεί επί δεκαοκτώ μήνες και μάλλον ματαιώνεται, η ιδιωτικοποίηση μεγάλων λιμένων της χώρας έχει κολλήσει, η απελευθέρωση της οικονομίας από χιλιάδες γραφειοκρατικά εμπόδια καλά κρατεί  κ.λπ. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα έπρεπε να είχε ταυτοχρόνως επεξεργαστεί και παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο σύστημα αυξημένης θεσμικής προστασίας, κρατικών εξασφαλίσεων και πρόσθετων φορολογικών κινήτρων προς τους επίδοξους επενδυτές προκειμένου να διασκεδάσει το «ρίσκο της χώρας», που συνίσταται σε απειλές εκ μέρους όλων των κομμάτων του τόξου της φαιοκόκκινης παρωδίας.
Ωστόσο το σοβαρότερο πρόβλημα είναι ότι από την κυβέρνηση ουδείς ενδιαφέρεται ή είναι σε θέση να επιχειρηματολογήσει συστηματικά υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων, αναδεικνύοντας τις θετικές επιπτώσεις τους για την οικονομία και κυρίως για τη νοοτροπία των πολιτών. Τις περισσότερες φορές οι ιδιωτικοποιήσεις εμφανίζονται ως αναγκαίο κακό, ως απειλή προς τα διεφθαρμένα συνδικάτα, ως συμβατική δέσμευση προς τους δανειστές μας κ.ο.κ. και όχι ως πρώτιστη συνειδητή επιλογή που ανοίγει τις αγορές, διευκολύνει τον ανταγωνισμό, περιορίζει το σπάταλο-πελατειακό-κομματικό κράτος, ωφελεί τους καταναλωτές και δημιουργεί αναπτυξιακές προοπτικές για την οικονομία.

Όπως έγραφα προ ημερών, για να αντιμετωπίσεις αποτελεσματικά τον σοσιαλισμό πρέπει να μην είσαι σοσιαλιστής.

* Δημοσιεύτηκε στις 04.02.2014 στο http://www.capital.gr/News.asp?id=1951989

Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2014

Aντιαναπτυξιακή φορο-τρομοκρατία*


Ορθότατες είναι οι προειδοποιήσεις του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής προς την κυβέρνηση στην τριμηνιαία έκθεση Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2013 που συνοδεύει την Έκθεση Πεπραγμένων του αλλά φοβούμαι ότι τελικώς δεν θα εισακουστούν.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού, αμφισβητώντας την κυβερνητική αισιοδοξία για ανάπτυξη και πρωτογενές πλεόνασμα το 2014, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ότι η υπερφορολόγηση των πολιτών θα «αυξήσει το κίνητρο της φοροδιαφυγής, με αποτέλεσμα αυτό να οδηγήσει πολλούς φορολογούμενους σε ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις απέναντι στο Δημόσιο λόγω αδυναμίας πληρωμής», ενώ επισημαίνει το αυτονόητο, ότι η αύξηση των φόρων αυξάνει το κίνητρο της φοροδιαφυγής και μειώνει τα φορολογικά έσοδα.
Ωστόσο, εκείνο που θα ήθελα να θίξω εδώ δεν είναι η υπερφορολόγηση, η οποία οδηγεί στο αντίθετο αποτέλεσμα, δηλαδή στη μείωση των εσόδων του κράτους. Θα ασχοληθώ με τα μέσα που χρησιμοποιεί το κράτος για να εισπράξει τους φόρους, μέσα που επίσης οδηγούν στα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται λοιπόν μια αυστηροποίηση της νομοθεσίας με την επαύξηση των ποινικών κυρώσεων και τη διεύρυνση του κύκλου των υπόχρεων για την καταβολή των φόρων προσώπων. Ουδείς βεβαίως ασχολείται να αξιολογήσει τα αρνητικά αποτελέσματα αυτής της άφρονος πολιτικής.
Δεν γνωρίζω πόσοι σοβαρά πιστεύουν στην κυβέρνηση ότι θα γίνουν επενδύσεις και θα υπάρξει ανάπτυξη με τέτοιου είδους αυστηροποίηση της φορολογικής νομοθεσίας. Ήδη χιλιάδες επιχειρηματίες βρίσκονται στη φυλακή για χρέη προς το Δημόσιο και χιλιάδες αναμένουν τη σειρά τους να εισέλθουν σ’ αυτήν. Αδυνατώ να δεχθώ ότι όλοι αυτοί έχουν να πληρώσουν τους υπέρογκους φόρους που τους επέβαλε το κράτος και απλώς δυστροπούν επιλέγοντας τη θαλπωρή της ειρκτής μακριά από τη συζυγική εστία. Στην πραγματικότητα δεν έχουν να πληρώσουν και οδηγούνται σε επιχειρηματική και –πολλές φορές– φυσική εξόντωση.
Συνεπώς, η αυστηροποίηση των ποινών για φορολογικά αδικήματα δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στον σκοπό για τον οποίο θεσπίζεται μια ποινή, στη βασική αρχή της γενικής προληπτικής λειτουργίας της ποινής. Η ποινή επιβάλλεται για να αποτρέψει τους πολίτες να διαπράξουν ένα αδίκημα, και στην προκειμένη περίπτωση αυτό της φοροδιαφυγής. Όταν κατά χιλιάδες οι φορολογούμενοι αδιαφορούν για τις αυστηρότατες κυρώσεις και η συντριπτική πλειονότητα εξ αυτών λόγω αδυναμίας δεν πληρώνει τους εξοντωτικούς φόρους που επιβάλλει το κράτος για να καλύψει τη δική του σπάταλη διαχείριση, αυτές έχουν αποτύχει να επιτελέσουν τον σκοπό για τον οποίο θεσπίστηκαν. Ομοίως οι εξοντωτικές κυρώσεις δεν ανταποκρίθηκαν και στην αρχή της ειδικής προληπτικής λειτουργίας της ποινής που αφορά το συγκεκριμένο κάθε φορά υποκείμενο του αδικήματος.
Το εξοντωτικό λοιπόν ποινολόγιο (στην Ελλάδα εάν δολοφονήσεις κάποιον η ποινή σου θα είναι μικρότερη από το εάν δεν αποδώσεις 300.000 ΦΠΑ) και μάλιστα χωρίς να εξετάζεται ο δόλος, σε συνδυασμό με την πίεση του κράτους στους δικαστικούς λειτουργούς, τους αυτοματισμούς που αναπτύσσει μερίδα δικαστών για να ανταποκριθεί στο αίτημα για ανθρωποθυσίες της παραπλανημένης κοινής γνώμης ή/και για λόγους φθόνου ή/και απλώς αυτοσυντήρησης καθιστά πλέον την επιχειρηματική δραστηριότητα απαγορευτική για τους περισσότερους.
Τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών συνεδριάζουν την περίοδο της τεράστιας κρίσης, της μείωσης του τζίρου τους, της έλλειψης ρευστότητος εξαιτίας της αφαίμαξης των φορολογουμένων που αποσύρουν τις καταθέσεις τους από τις τράπεζες με γνώμονα το πώς θα αποφύγουν τη φυλακή και όχι το πώς θα λάβουν τις άριστες επιχειρηματικές αποφάσεις. Ζούμε στην εποχή της επίσημης κρατικής φορο-τρομοκρατίας που μπορεί να είναι ατελέσφορη ως προς τη σύλληψη της φοροδιαφυγής η οποία συνεχώς διογκώνεται, αλλά είναι αποτελεσματική για την κατατρομοκράτηση και κατασυκοφάντηση των επιχειρηματιών. Εάν αυτό δεν σταματήσει ξεχάστε κάθε υποψία ανάπτυξης.
Αυτά που πρέπει να γίνουν κατ΄απόλυτη προτεραιότητα είναι:
α) Αποποινικοποίηση της μη καταβολής χρεών προς το δημόσιο, ανεξαρτήτως ποσού,
β) Κατάργηση της αλληλέγγυας και εις ολόκληρον ευθύνης των διοικητικών συμβουλίων και των διαχειριστών των κεφαλαιουχικών εταιρειών για χρέη αυτών προς το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς,
γ) Φορολογική αμνηστία όλων των συναφών αδικημάτων,
δ) Κατάργηση του πόθεν έσχες για την ίδρυση εταιρειών καθώς και την αύξηση των κεφαλαίων τους.
Μπορεί οι παραπάνω προτάσεις να φαίνονται εντελώς διαφορετικές από τις βεβαιότητες της κοινής γνώμης που καλλιεργούνται συστηματικά από την κυβέρνηση, τα κόμματα του πελατειακού τόξου και τα μέσα ενημερώσεως, βεβαιότητες που δημιουργούν το κατάλληλο «κλίμα» για την επίσημη θεσμική φορο-τρομοκρατία. Αλλά χωρίς αυτές τις «αιρετικές» λύσεις σε συνδυασμό με τη δραστική μείωση του δημόσιου τομέα, της γραφειοκρατίας και των φορολογικών συντελεστών, είναι βέβαιο ότι ανάπτυξη δεν πρόκειται να υπάρξει στον αιώνα τον άπαντα.


* Δημοσιεύτηκε στην ΕΣΤΙΑ, την 01/02/2014.

Οι δύο κανόνες

                              Από τα διδάγματα της ιστορίας μπορούμε να κατανοήσουμε τη σημασία που έχουν τα καλά δημόσια οικονομικά για την...