Ο παράνομος ΕΝΦΙΑ*

Το ζήτημα των αντικειμενικών αξιών απασχόλησε πολλές φορές το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο έκρινε με απόφαση της Ολομελείας του παράνομη την παράλειψη του Ελληνικού Δημοσίου να αναπροσαρμόσει τις τιμές ζώνης ώστε να είναι κοντά στις πραγματικές αξίες των ακινήτων.

Με τις νέες τιμές ζώνης που ανακοίνωσε πρόσφατα το Υπουργείο Οικονομικών επιμένει στην παρανομία περιφρονώντας τις αποφάσεις του ανωτάτου ακυρωτικού Δικαστηρίου. Οι νέες τιμές ζώνης δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την πραγματικότητα. Είχε υποχρέωση το Υπουργείο Οικονομικών να συμμορφωθεί με το Σύνταγμα, τις δεσμεύσεις που ανέλαβε από το δεύτερο και τρίτο Μνημόνιο και αποτελούν νόμο του κράτους, καθώς και τις διαδοχικές αποφάσεις του ΣτΕ επί του θέματος. Έπρεπε δηλαδή το Υπουργείο Οικονομικών να κάνει επιτόπια έρευνα για κάθε ζώνη, ώστε να καθορισθεί με την καλύτερη δυνατή προσέγγιση η τιμή που αντιστοιχεί στα ακίνητα της κάθε περιοχής. Θα έπρεπε να προχωρήσει στην αναζήτηση των αγοραπωλητηρίων συμβολαίων που έχουν γίνει, των μισθωτηρίων συμβολαίων, των μικρών αγγελιών, των ειδικών στοιχείων από τους πλειστηριασμούς, από τις τράπεζες και τους κτηματομεσίτες και κάθε άλλης σχετικής πληροφορίας που θα επέτρεπε τη διαπίστωση, έστω και κατά προσέγγιση, των τιμών των ακινήτων σε καθεμία περιοχή. Την έρευνα αυτή θα την έκαναν οι επιτροπές που προβλέπονται ήδη στη νομοθεσία. Άλλωστε το ίδιο το ΣτΕ είχε ήδη διατάξει τη διοίκηση να κάνει αυτή την απολύτως απαραίτητη και ουσιαστική έρευνα, τονίζοντας ότι οι πολίτες έχουν αξίωση να φορολογούνται με βάση την πραγματική αξία του ακινήτου τους.

Η κυβέρνηση όχι μόνο δεν έκανε, όπως είχε υποχρέωση, την έρευνα που απαιτείται, ώστε να ανταποκριθεί στη στοιχειώδη αξίωση των φορολογουμένων, για φορολόγηση αντίστοιχη της πραγματικής τιμής των ακινήτων, αλλά προχώρησε και σε αυθαίρετες ρυθμίσεις που καταλήγουν σε πλασματικές και ανεπίκαιρες τιμές, άρα σε εντελώς άδικη φορολόγηση των πολιτών. Όπου υπάρχουν μειώσεις είναι ελάχιστες και οπωσδήποτε δεν ανταποκρίνονται στις τεράστιες μειώσεις οι οποίες έχουν επισυμβεί τα τελευταία χρόνια. Όλοι γνωρίζουμε ότι η οικονομική κρίση και η δυσβάστακτη φορολογία της ακίνητης περιουσίας και της οικοδομικής δραστηριότητας γενικότερα συνετέλεσαν στη ραγδαία πτώση των τιμών των ακινήτων. Οι εκθέσεις του Διοικητού της Τραπέζης της Ελλάδος από το 2010 έως σήμερα προσδιορίζουν την συνολική πτώση των τιμών των ακινήτων σε ποσοστά που ξεπερνούν το 50%.

Ακούγεται το αντεπιχείρημα ότι πρέπει να εισπραχθεί ένα πολύ μεγάλο ποσό από τον ΕΝΦΙΑ. Όμως αυτό που ενδιαφέρει στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι η νομιμότητα της φορολογίας στην ακίνητη περιουσία ή οι συντελεστές του φόρου.

Είναι δύο θεμελιώδεις αρχές για ένα κράτος δικαίου:

Πρώτον, η αρχή της νομιμότητας της διοικητικής δράσης. Το κράτος δεν μπορεί να επιβάλει ένα φορολογικό βάρος χωρίς να μπορεί να αιτιολογήσει το ύψος του και να έχει την αξίωση να φορολογεί στην τύχη, αγνοώντας την πραγματική αξία της φορολογούμενης περιουσίας, και

Δεύτερον, η αρχή της φορολογικής ισότητας. Παραβιάζεται κάθε έννοια φορολογικής ισότητας όταν το ποσόν της φορολόγησης είναι εντελώς άσχετο με τη φοροδοτική ικανότητα του φορολογουμένου.

Για τους λόγους αυτούς, ραντεβού ξανά στο ΣτΕ.

* Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο στις 22/6/2018.