ΠΕΡΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ: Διαφήμιση και καταναλωτής (2) *

Κάθε φιλόλογος που ...σέβεται τον εαυτό του έχει ζητήσει από τους μαθητές του να γράψουν μια έκθεση όπου θα περιγράφουν με δακρύβρεκτο ύφος τα καταστροφικά για τον άνθρωπο αποτελέσματα της καταναλωτικής μανίας, η οποία έχει τάχα μετατρέψει τους ανθρώπους σε άβουλα όντα που αγοράζουν λάθος προϊόντα για λάθος λόγους υπό την επήρεια της «διαβολικής» διαφήμισης.

Στην ελεύθερη αγορά η πραγματικότητα διαψεύδει τις φαντασιώσεις των εχθρών της. O καταναλωτής είναι κυρίαρχος. Ένας από τους κορυφαίους διαφημιστές όλων των εποχών, ο Ντέιβιντ Όγκιλβι, έγραφε στο βιβλίο του “Εξομολογήσεις ενός διαφημιστή”: «Ο καταναλωτής δεν είναι μωρός, είναι η γυναίκα σας». Ένα ανοικτίρμον ον που υπολογίζει τα πάντα πριν αγοράσει οτιδήποτε. Κανένας παραγωγός δεν μπορεί να σταθεί στην αγορά χωρίς την σταθερή μακροχρόνια προτίμησή του από τους καταναλωτές. Μετά βεβαιότητας θα χρεοκοπήσει. Αλλά όταν χρεοκοπούν οι παραγωγοί κακών προϊόντων και υπηρεσιών κερδίζουν οι καταναλωτές και το σύστημα της ελεύθερης οικονομίας. Όσοι οιμώζουν εναντίον της διαφήμισης αγνοούν ή κάνουν πως δεν γνωρίζουν ότι μόλις το 10% με 15% των διαφημιζόμενων προϊόντων επιζούν τελικά σε βάθος χρόνου. Αυτό και μόνο αποδεικνύει ότι ο καταναλωτής είναι λογικό και αυτόβουλο ον και όχι κάποιο κατευθυνόμενο ανδράποδο. Για τον λόγο αυτόν οι παραγωγοί ανταγωνίζονται ποιος θα ικανοποιήσει καλύτερα τους καταναλωτές. Δεν το κάνουν από φιλανθρωπία αλλά από καθαρή ιδιοτέλεια. Κι αυτός ο εξοντωτικός ανταγωνισμός λειτουργεί υπέρ του καταναλωτή. Για χάρη του καινοτομούν οι παραγωγοί, γι’ αυτόν επινοούνται νέα προϊόντα, νέες υπηρεσίες. Το κέρδος του παραγωγού είναι η αμοιβή του γιατί καταφέρνει να κρατά ευχαριστημένους τους καταναλωτές. Στη συνέχεια ο ανταγωνισμός περιορίζει κι άλλο τις τιμές και μειώνει το κέρδος. Τη γνώση για κάθε νέο προϊόν ή υπηρεσία τη μεταφέρει στον καταναλωτή η διαφήμιση. Κάθε προϊόν που αγοράζει ο καταναλωτής εμπεριέχει στην τιμή και το κόστος της πληροφόρησής του. Πολλές φορές όμως ο παραγωγός φοβούμενος τον ανταγωνισμό επιλέγει να επωμιστεί το κόστος διαφήμισης ο ίδιος και όχι ο καταναλωτής. Από την άλλη όμως ο παραγωγός επιβαρύνεται με το κόστος κάθε προϊόντος που απορρίπτει ο καταναλωτής.

Ω του θαύματος, από αυτή την αέναη επιδίωξη του ιδιοτελούς προσωπικού συμφέροντος τόσο από τον παραγωγό όσο κι από τον καταναλωτή οδηγούμαστε στη μεγιστοποίηση του κοινού καλού.

* Δημοσιεύθηκε στο Φιλελεύθερο στις 14 Δεκεμβρίου 2017